Zagroda Etnograficzna w Rogach

Miejsce na mapie Gminy Miejsce Piastowe, gdzie przeszłość styka się z teraźniejszością – odremontowany budynek z 1929 roku, wzniesiony z drewnianych bali, z ceglanym gankiem, drewnianymi oknami i skrzypiącymi drzwiami zapowiadającymi wchodzących gości. Ogródkiem z tradycyjnymi kwiatami, pachnącymi ziołami i krystalicznie czystą wodą ze studni. W zagrodzie można poczuć się jak w domu u babci. Co ważne – wyposażenie budynku pochodzi od mieszkańców, którzy to tutaj przynosili swoje pamiątki rodzinne, drobne sprzęty, czy nawet meble. Z czasem na działce stanął wiatrak, kuźnia i kierat.

Zagroda etnograficzna (ul. H. Domino 47) zaprasza nie tylko do jej odwiedzenia, ale także na liczne warsztaty rękodzieła artystycznego, lekcje muzealne i widowiska obrzędowe. Powstała staraniem Gminy Miejsce Piastowe i Stowarzyszenia Miłośników Wsi Rogi, a długoletnim jej kustoszem była Janina Gołąbek. O jej otwarciu pisaliśmy w Piastunie (Piastun nr 2/2012, str. 18-19, 20-21, a samym budynku we wspomieniach Urszuli A. Nawrocki "Dom mojej babci", str. 23).
Obszerny tekst o zagrodzie ukazał się także na stronach podkarapckiego portalu www.biznesistyl.pl - "Żywa pamiątka po rodzicach i dziadkach we wsi Rogi".

W celu odwiedzenia Zagrody należny kontaktować się z Gminnym Ośrodkiem Kultury (tel. 13 435 30 74).
Pod koniec 2020 roku TVP Rzeszów wyemitowała materiał filmowy o naszej Zagrodzie (aby go obejrzeć, kliknij > TUTAJ).

Kościół pw. św. Bartłomieja

Jedna z najstarszych świątyń w gminie – wybudowana została w roku 1600, a przebudowana końcem XIX wieku. Kościół, m.in. dzięki bogatemu wnętrzu  barokowemu i późnobarokowemu, posiada niezwykłą atmosferę. Ołtarz główny wykonany jest w stylu późnobarokowym, natomiast ołtarze boczne w barokowym – z przepychem i dynamizmem. Warto zwrócić także uwagę  na późnobarokową piękną ambonę w kształcie owocu granatu – to z jej wysokości wygłaszane były niegdyś homilie do wiernych. Niecodzienna jest również chrzcicelnica, z czarnego marmuru z pierwszej połowy XVIII wieku.  Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej. Warto go zobaczyć i zajrzeć do jego wnętrza. Historia rogowskiego kościoła opisał Janusz Słyś w Piastunie - nr 10/2007, (str. 11) i nr 11/2007, (str. 10). W ostatnich 10 latach został odniowiony staraniem Gminy Miejsce Piastowe oraz Stowarzyszenia Miłosników Wsi Rogi (Piastun nr 2/2012).

  Pomnik poległych w I wojnie światowej

Namacalny symbol ukazujący, że wielka historia nie omijała terenów gminy Miejsce Piastowe. 4 maja 1915 roku na Klarowcu (Górze Rogowskiej) rozegrana została bitwa, która dla ówczesnych mieszkańców była jednym z ważniejszych wydarzeń piewszej wojny światowej. Po 3 szturmach wojska rosyjskie zostały zepchnięte ze wzgórza przez siły niemieckie i austro-węgierskie.  Według miejscowych źródeł życie oddało ok. tysiąc żołnierzy. Poległych pochowano  we wspólnej mogile na wzgórzu we Wrocance. Cmentarz miał kształt kamienngo walca, a zlikwidowany został w dwudziestoleciu międzywojnennym. Po ekshumacji ciała przeniesiono na rogowski cmentarz. Obok pomnika poświęconego poległym w pierwszej wojnie światowej, stanęły odnalezione kamienie, pochodzące z wcześniejszego miejsca pochówku poległych w bitwie na Klarowcu.

  Teren podworski

Niepozorne miejsce skrywające w sobie kilka wieków historii. Już w XV stuleciu znajdował się tutaj otoczony fosą obronny zamek – w zawierusze dziejowej zniszczony i opuszczony. W wieku XVII na jego miejscu został wzniesiony kamienny dwór, który otaczał piękny park wraz ze stawami. Do dnia dzisiejszego z kompleksu dworskiego (przy ul. Dworskiej) zachowały się jedynie – znacznie młodsza oficyna wraz z budynkiem gospodarczym oraz przepiękny park, z prastarymi drzewami, który warto zwiedzić zwłaszcza jesienią, gdy mieni się kolorami spadających liści.

  Kopiec konfederatów barskich

Mało kto wie, że Kazimierz Pułaski zanim bronił Jasnej Góry czy walczył o niepodległość Stanów Zjednoczonych, odniósł zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi stojąc na czele sił konfederatów barskich. Potyczka ta, w której został ranny, miała miejsce na polach pomiędzy Rogami, Iwoniczem a Miejscem Piastowym w 1769 r. Wydarzenie to po dzień dzisiejszy upamiętnia kopiec – kapliczka słupowa, który znajduje się na wzgórzu, gdzie pochowani zostali polegli w tej bitwie żołnierze.

Do kopca konfederatów barskich dojechać można ulicą Szkolną, przy której znajduje się drogowskaz wskazujący z kolei drogę polną do miejsca mogiły.

Kapliczka św. Jana Nepomucena

Niegdyś święty męczennik niezwykle popularny i rozpoznawalny, przedstawiany w komży, z biretem (nakrycie głowy) – w ręku krzyż jako symbol męczeństwa. Patron szczerej spowiedzi (święty nie zdradził tajemnicy, chociaż był torturowany), dobrej sławy, tonących. Jego figura znajduje się w pokaźnej, kamiennej kapliczce, z którą związana jest legenda o córce kowala zakochanej w szlachcicu, o wyrachowanym ojcu, który nie pozwolił jej na ślub i o tęsknocie panny, która funduje kapliczkę ze swojego niedoszłego wiana. Kapliczka stoi na końcu ul. Szkolnej (jadąc w kierunku Miejsca Piastowego).

  Kapliczka Frasobliwego „z Francuzem”

Na pozór kapliczka – jakich wiele, powieszona na starej lipie – jakich wiele, obok drzewa drewniany dom z klapą na strych – jakich wiele. Ale gdy dopowiedziane zostanie, że podczas drugiej wojny w domu tym, na strychu ukrywał się francuski dezerter zbiegły z Wehrmachtu, który nocami wychodził z lokalnymi partyzantami na akcje bojowe, że w kapliczce obok Chrystusa Frasobliwego, zostawił w małej buteleczce zrobioną przez siebie pamiątę. A do tego, że jego czterej synowie po 50 latach przyjechali z Francji, aby zobaczyć miejsce, gdzie ukrywał się ich ojciec. Wówczas okaże się, że ani drugiej takiej kapliczki, ani lipy, ani drewnianego domku z klapą na strych. Zachęcany do poznania tej niezwykle ciekawej historii (Piastun nr 6/2016, str. 4). Kapliczka wraz z opuszczonym domem stoi z dala od centrum wsi, dojechać do niej można drogą do pół, od ulicy Kościelnej.

    Kopalnia Klarowiec

Ropa w Rogach nie dość, że była dobrej jakości, to w dodatku sama wypływała na powierzchnie pod wpływem ciśnienia. I to w sposób tak gwałtowny i obfity, że wstrzymywała ruch na przebiegającym nieopodal trakcie cesarskim (biegnącym w miejscu dziejszej drogi krajowej). Rogi szybko stały się jedną z bardziej liczących się kopalni w tej części Galicji. W międzywojniu kopalnie zwiedził prezydent Ignacy Mościcki (szczegółową relację z tej wizyty można przeczytać w Piastunie nr 4/2015). W czasie II wojny światowej rogowscy partyzanci uszkodzili rurociąg, by przysporzyć Niemcom strat w wydobyciu. Spośród rogowskich naftowców warto wspomnieć profesorów Jana i Stanisława Wdowiarzów – wybitnych polskich geologów naftowych.